Review Phim: 12 Angry Men

Có người từng nói rằng: khi chúng ta giận dữ với ai đó vì một điều gì đó, thì đó là chúng ta đang giận dữ với chính mình. Nhưng hầu hết chúng ta lại không nhận biết điều đó.

★★★

Bộ phim được dàn dựng theo quy tắc Tam Duy Nhất của Aristotle:

•         Duy nhất một bối cảnh: căn phòng bỏ phiếu của bồi thẩm đoàn.
•         Duy nhất một thời gian: sau cuộc xét xử cuối cùng của bị cáo để bồi thẩm đoàn đưa ra quyết định của mình.
•         Duy nhất một hành động kịch: bỏ phiếu cho bị cáo có tội hoặc không có tội.

Bị cáo ở đây là một cậu bé mười tám tuổi có tiền án tiền sử và sống trong môi trường bạo hành, bị cáo buộc giết cha mình bằng cách đâm một con dao bấm vào ngực ông ta. Sau hầu hết các chứng cứ và lời chứng của nhân chứng và luật sư, hầu hết bồi thẩm đoàn gồm mười hai người đàn ông cho rằng cậu bé có tội là điều chắc chắn, không có gì phải bàn cãi. Duy chỉ có một người đàn ông cho rằng có khả năng người giết cha cậu bé là một người khác, và do đó có thể cậu bị oan.

Toàn bộ phim là cuộc lật kèo từ một người đàn ông đã thay đổi thành mười hai người đàn ông cho rằng cậu bé vô tội. Ở đây chúng ta có lẽ không xét đến việc cậu bé có thật sự vô tội hay không; tác giả muốn cho thấy bản chất con người trong việc phán xét và nhận định một sự vật sự việc là như thế nào. Chúng ta thấy rằng sau tất cả các phiên xét xử, hầu hết đều nhận định rằng cậu bé là có tội theo những gì luật sư và nhân chứng, kiểm sát viên kết luận. Họ nhìn nhận sự việc không mấy đa chiều và phản biện, mà chỉ chấp nhận những gì được đưa ra và kết luận bởi người khác. Cho đến khi người đàn ông kia cho họ một cơ hội để tự nhìn nhận và đưa ra ý kiến của chính mình.

Mười hai người đàn ông là mười hai đại diện mẫu người mà chúng ta vẫn bắt gặp hằng ngày. Những người đàn ông này đều có nền tảng, lối sống và suy nghĩ khác nhau. Có người vào đây chẳng thèm quan tâm đến cậu bé, chỉ muốn cho xong việc và đi về xem trận đấu bóng của mình. Có người thì lại nhân cơ hội quảng cáo công việc kinh doanh và mong muốn tìm kiếm đối tác. Có người thì lại im lặng và chỉ đi theo số đông. Song, có người lại thấy đồng cảm bởi mẫu thuẫn của ông với người con trai, ông ta chỉ muốn trút giận người con của mình bằng cách một mực cho rằng cậu bé bị cáo là có tội và muốn cậu bé phải chết như cách ông trút giận lên đứa con trai của chính mình khiến cậu bỏ đi và không bao giờ trở về nhà. Song, nếu bị cáo thật sự là con trai ông thì liệu ông sẽ có thái độ khác?

Trong hoàn cảnh đó, tôi sẽ là ai? Liệu tôi có đủ dũng cảm để lên tiếng và đưa ra ý kiến khác biệt với mọi người như người đàn ông kia? Hay tôi sẽ là kẻ im lặng đi theo số đông? Quả thật, bộ phim đặt nhiều suy ngẫm về bản chất con người chúng ta. Đôi khi chúng ta sẽ trở nên tàn nhẫn với người khác mà chúng ta lại không nhận ra vì còn mải mê với những thú vui, lợi ích của chính mình. Đôi khi chúng ta trở nên hời hợt và hờ hững trước mạng sống hoặc một vấn đề quan trọng với người khác. Hiếm có bộ phim nào khiến tôi phải suy ngẫm về bản thân mình như thế này. Và hiếm có bộ phim nào khiến tôi phải tự đánh thức mình để đừng biến bản thân rơi vào sự tàn nhẫn và hời hợt như thế.

Mỗi sự vật được đưa đến cho chúng ta, dù không mong đợi hay ngoài dự kiến, chúng ta cũng nên suy xét và đưa ra quyết định với lòng nhân ái và khôn ngoan. Song không phải lúc nào chúng ta cũng làm được việc đó. Hãy cám ơn nếu xung quanh có ai đó vỗ vai và đánh thức ta như người đàn ông biểu quyết vô tội trong phim. Bởi đó chính là cơ hội được trao đến.

Mèo Quin.